Co to jest system operacyjny?

System operacyjny pełni kluczową rolę w działaniu każdego urządzenia elektronicznego. Bez niego niemożliwe jest komunikowanie się z użytkownikiem, a co za tym idzie korzystanie z komputera. Pomimo tego, że wszyscy używamy na co dzień z najnowszych zdobyczy technologicznych, często nie mamy pojęcia, czym jest system operacyjny. Po przeczytaniu tego tekstu powinieneś poznać podstawowe rodzaje systemów operacyjnych oraz ich wady i zalety.

Co to jest system operacyjny?

Początek historii systemów operacyjnych sięga czasów komputera Commodore. Powstanie pierwszych urządzeń tego typu datuje się na 1982 rok. Ich największym mankamentem był fakt, iż zaraz po wyłączaniu maszyny znikały z niej wszystkie wcześniej wprowadzone dane. Aby zapobiec takiej sytuacji, producenci zdecydowali się umieścić w pamięci urządzenia program służący do komunikacji z użytkownikiem i obsługi wprowadzanych przez niego informacji. Tak powstał pierwszy system operacyjny. Warto wspomnieć, że rozwiązanie to przyczyniło się również do zwiększenia mocy obliczeniowej urządzenia.

Budowa systemu operacyjnego

Aby dokładnie zrozumieć działanie omawianych programów, najlepiej poznać budowę systemu operacyjnego. Składa się on z 3 elementów. Są to:

• Jądro systemu operacyjnego – właściwa cześć wykonująca polecenia. Możemy w niej wyróżnić kilka mniejszych części składowych. Są to:

  • Planista czasu procesora

  • Przełącznik zadań

  • Moduł komunikujący

• Powłoka systemu operacyjnego – wszystko to, co widzimy na ekranie komputera, za pomocą czego komunikujemy się z systemem komputerem i zlecamy mu zadania. Może przybrać postać ikon, pasków oraz innych elementów graficznych.

• System plików – służy do obsługi zgromadzonych danych.

Poznanie budowy systemu operacyjnego przyczyni się do lepszego poznania jego funkcjonowania. Pozwoli ono również na lepsze zdiagnozowanie ewentualnych problemów. Wiedza ta może w przyszłości zaprocentować w postaci np. możliwości odzyskania straconych plików.

Zadania systemu operacyjnego

Do podstawowych zadań każdego systemu operacyjnego należy:

• Umożliwianie pracy innym programom

• Przeciwdziałanie i obsługa błędów

• Zarządzenie danymi zapisanymi na dysku komputera

• Komunikowanie procesów

System operacyjny pełni niezwykle istotną rolę w nadzorowaniu pracy procesora oraz pamięci operacyjnej. Zarządza komunikacją z użytkownikiem oraz tworzy ekosystem, w którym pracować mogą inne aplikacje. Jest odpowiedzialny za działanie urządzeń zewnętrznych oraz koordynacje działań mających miejsce w tym samym czasie. Umożliwia pracę myszki oraz jednoczesne pisanie i drukowanie.

Rodzaje systemów operacyjnych

Na rynku dostępne są trzy przodujące w popularności systemy operacyjne. Poniżej znajdziesz każdy z nich z wyszczególnieniem jego wad i zalet.

Windows/h3

Najpopularniejszy system operacyjny na rynku. Jego pierwsza wersja pojawiła się już w 1985 roku. Obecnie najnowszy jest Windows 11. Jego największą zaletą jest łatwość pisania aplikacji działających w jego ekosystemie oraz prosta obsługa. Niestety, jest on dość wymagający, a nowsze wersje potrzebują szybszego sprzętu. W związku z ogromną popularnością dostępne jest wiele wirusów atakujących komputery korzystające z Windowsa.

Apple OS/h3

Autorski system operacyjny opracowany przez firmę Apple. W swojej budowie nie różni się on wiele od ostatniego rozwiązania – Linuxa. Fakt, iż jest to system dedykowany sprzętowi jednego producenta, sprawia, że jest to bardzo wydajne środowisko pracy. Do zdecydowanych wad należy zaliczyć brak wsparcia dla innych komponentów niż te produkowane dla firmy z nadgryzionym jabłkiem.

Linux/h3

System operacyjny, a właściwie grupa systemów, posiadających wspólne jądro. Najpopularniejszymi z nich są: Ubuntu, Fedora i Manjaro. Jest to środowisko dobrze znane wszystkim miłośnikom informatyki, gdyż stwarza idealne warunki do eksplorowania potencjału komputerów. Dla laików już sama jego instalacja może okazać się trudnym wyzwaniem.